Studiemiddag over temporele aspecten van geografische gegevens, georganiseerd door de Subcommissie Geo-Informatie Infrastructuur van de NCG en Geo-Informatie Nederland (GIN) op donderdag 17 september 2009 te Utrecht
Nico Bakker, Leen Breure, Wilko Quak (redactie)
Nederlandse Commissie voor Geodesie 50, Delft, 2010. 80 pagina's.
ISBN: 978 90 6132 325 9.
Alleen verkrijgbaar als gratis elektronische publicatie (pdf):
Uit de inleiding
Het begrip tijd is in geografische bestanden vaak moeilijk weer te geven. Reeksen van oude en nieuwere kaarten laten ontwikkelingen zien, maar het juiste moment van wijziging is daarbij vaak niet meer te achterhalen. In het huidige digitale tijdperk is het daarentegen mogelijk om zowel het moment van ontstaan van een object als het tijdstip waarop het in een database wordt opgenomen, direct vast te leggen. Maar daarmee is de kwestie tijd niet afgedaan; er zijn meer praktische vragen rond temporele geodatabases. Hoe gaan bijvoorbeeld historici en archeologen om met het begrip tijd in onderzoek dat een geografische component heeft? Hoe slaat men de dynamische gegevens van een buienradar op? Hoe duurzaam en leesbaar zijn de digitale opslagmedia, die we sinds de jaren zestig van de vorige eeuw kennen, beginnend bij ponskaart en ponsband?
Er is dus enerzijds een complexe problematiek in het werkveld, aan de andere kant heeft het fenomeen tijd al zo’n kleine twintig jaar de aandacht van onderzoekers in de databasewereld. In 1992 stelde Snodgrass een extensie op SQL voor (nu bekend als TSQL2). Daarnaast bestaat sinds 2004 TimeML, een XML-dialect voor specificatie van gebeurtenissen en temporele expressies, waarmee ook tijdsvolgorde en onderlinge tijdsafhankelijkheid van data kan worden gecodeerd. Hoe verhoudt de temporele databasetechnologie zich tot de vragen en wensen uit verschillende praktijkgebieden en hoe speelt de INSPIRE-richtlijn hierop in? Al deze vragen waren aanleiding voor de NCG Subcommissie Geo-Informatie Infrastructuur om een studiemiddag te organiseren over het aspect tijd in geo-informatie. Deze publicatie vormt de neerslag van de presentaties van deze, op 17 september 2009 gehouden, studiemiddag: ‘Geo-informatie kent geen tijd?’.
Inhoudsopgave
Inleiding vii
Nico Bakker, Leen Breure, Wilko Quak
Temporele aspecten in GIS-bestanden 1
Peter van Oosterom
Temporele standaarden in geo-informatiemodellen 9
Wilko Quack
Historische data: mogelijkheden en moeilijkheden bij geografisch onderzoek 19
Elger Heere
Visualisatie van temporele aspecten in 3D virtuele historische landschappen 29
Arnoud de Boer, Hans Voorbij
Geo-informatie in de alfawetenschappen 35
René van Horik, Peter Doorn, Leen Breure
Bijlagen
Tijd: basisingrediënt van meteorologische en klimatologische gegevens 41
Raymond Sluiter, John van de Vegte
Archeologie en GIS; geodata in verleden en toekomst 53
Milco Wansleeben